Cerdded ar arfordir Ynys Môn

Cyrhaeddais  adref neithiwr ar ôl amser hyfryd ar yr arfordir, er gwaetha’r tywydd.  Erbyn i ni gyrraedd Malltraeth lle roedden yn aros, roedd y glaw wedi cilio, a’r haul yn dod allan.  Felly aethon ar y llwybr arfordirol trwy rhan o Goedwig Niwbyrch, yn edrych allan am wiwerod coch - ond doedden ni ddim yn llwyddianus.  Erbyn cyrraedd Traeth Llanddwyn, ’roedd y golau yn fendigedig, fel gwelwch yn y llun, a r’oedd o bron yn dywyll erbyn i ni orffen cerdded.

Ond erbyn bore Llun, roedd yn stidio bwrw eto - felly -  dianc i Beaumaris am y bore, ac yn ol i gerdded yn y pnawn, ar ol i’r tywydd gwella dipyn.  Dyma lun o un o’r merlod sydd yn pori ar y twyni: 

  Ddoe, cerddon ymlaen at Moel y Don: mae’r rhan yma o’r taith yn mynd ar hyd yr Afon Menai, gyda golygfeydd hardd o’r tir mawr.  Wrth gwrs, dydy o ddim yn bosib cerdded ar yr arfordir gyfan - mae rhan o'r arfordir mewn dwylo preifat: felly yn y pnawn, aethom i ymweld a Plas Newydd - sydd wedi dwyn y golygfeydd gorau.  Dyma rhan o'r teras a'r Afon Menai yn y cefndir. 

 

Mor hyfryd fase cael golygfa fel'na o'r tŷ!!

Yn ol at yr arfordir

Y cynllun oedd i gyfarfod ffrindiau ym Mangor i wneud dipyn o gerdded ar Ynys Mon, ar yr arfordir. 

Ond ar ol tywydd gwael a stormus, roedd niwed ar ol trawiad mellt yn golygu Tren hwyr, felly dyma fi yn Crewe, ym aros i'r tren adael. Beth bynnag dwi ddim

 Isio cerdded trwy storm!

Felly gobeithio bod fory tipyn gwell. A dyma llun o'r taith diwethaf cerdded ar arfordir Ynys Mon - dipyn yn brafiach pryd hynny!

Garddio cymunedol a Tyfu Pobl

Dwi’n hoff iawn o’r cyfuniad o bwyd, garddio,(llysiau a ffrwythau yn enwedig) a gwneud pethau cymunedol.  Dydy fy ngarddio i ddim yn gymunedol, gan mai gardd  sydd gennyn ni, yn hytrach na rhandir.  Ond mae prosiect yn Wolverton, dim yn bell o lle dwi’n byw yn tyfu llysiau, ffrwythau a dipyn o flodau, ac hefyd yn  yn cynnig hyfforddiant i bobl ifanc mewn garddwriaeth (horticulture).  Enw’r prosiect ydy Growing People - sydd yn andros o debyg i Tyfu Pobl

 - cyfres newydd ar S4C, gyda Bethan Gwanas a Russell Jones.

Mi es i ymweld a’r “Urb Farm“yn Wolverton, lle mae'rprosiect; ryw bedair filltir i ffwrdd, dydd Sadwrn, gan bod Diwrnod Agored yna.  Mae gennyn nhw ddau acer a hanner 

- ac yn tyfu bob fath o lysiau, gyda cymorth gwirfoddolwyr, yn ogystal a’r hyfforddwyr, ac yn cadw gwenyn a ieir. Dyma llun cwch gwenyn gwyllt 

- a hanes y cwch, 

a  gwirfoddolwraig.  

Mae hi wedi dod ar sail  y cynllun “WOOF“ - “Working On Organic Farms“ ac yn aros yn lleol.  Ond mae gwirfoddolwyr o’r dinas hefyd yn cyfranu at y prosiect.  Mae gennyn nhw (Growing People) cynllun bocs llysiau gwahanol.  Yn lle cael bocs gyda beth bynnag mae nhw eisio roi i chi, a ffeindio bod gennych chi lwyth o fresych deiliog (neu be bynnag dach chi ddim yn hoff iawn ohono fo) mae’r prynwyr yn medru edrych ar y wefan i weld be sydd ar a gael yr wythnos honno - a wedyn archeb be yn union mae nhw eisio.  Syniad gwych!

Ar ol gadael, aethon i ymweld a pherllan gymunedol gerllaw sydd yn llawn o syniadau  a phethau gwych - fel y sied yma

- yn edrych fel rhywbeth o’r reilffordd, a’r olwyn perlysiau, i ddenu gwenyn a glöynnod byw 

- a gwybodaeth amdanyn nhw hefyd i’w chael:

  

A beth am hwn fel rhywbeth i wneud y pwll bach yn saff - ac yn atynidadol hefyd!

Gwyl Lenyddiaeth Cymry Llundain

Heddiw, treuliais  dipyn o amser yn yr Wyl Lenyddiaeth Cymry Llundain.  Dechreuodd y gwyl nos Iau a heddiw yw'r dydd olaf.  Ro'n i'n gobeithio mynd i fwy ddigwyddiadau, ond yn rhannol am fy mod wedi bod dipyn yn sal dros y dyddiau diweddar, ro'n i yna ond am gyfnod byr.

Ond, ro'n i yna i glywed Ifor ap Glyn yn perfformio detholiad o'i waith a sgwenodd ar gyfer yr Eisteddfod eleni - ac wrth gwrs - y gwaith a enillodd y Goron.  Mi ddois ar draws gwaith Ifor ap Glyn ychydig o flynyddoedd yn ol, ar ddamwain, gan brynu cyfres o'i gerddi "golchi llestri mewn bar mitzvah" ymysg llwyth o lyfrau o Oxfam ym Mangor.  Doedd gen i ddim gwybodaeth am yr awdur - ond roeddwn wrth fy modd fy mod i'n medru darllen ( a deallt)  rhai  o'r cerddi  - ac, yn well byth, fy mod i'n mwynhau nhw.  Felly roedd yn fraint ac yn wych cael clywed Ifor yn darllen ei cerddi llwyddianus, ac yn dweud rhywbeth amdanyn nhw p'nawn ma - a dyma llun gwael o'r digwyddiad yn y Ganolfan yn Llundain.

Roedd digwyddiadau yn y Saesneg hefyd.  Arhosais digon hir i glwyed rhan o'r sesiwn "Poetry with a Punch" (y rhan fwyaf o'r ddigwyddiad yn Saesneg), a darganfod gwaith gwych Martin Daws, Joe Dunthorne a Molly Naylor.

Bu rhaid i fi adael cyn lansiad llyfr Sioned William "Dal i Fynd" ond prynais y llyfr a dechreuais darllen o ar y tren yn dod adref.  Roedd heddiw i'w weld yn llwyddianus iawn, beth bynnag, gyda bwyd poeth a diod ar gael (y bar ar agor wrth gwrs) a digon o fwrlwm a heno mae cipolwg ar ddathliad canmlwyddiant Dylan Thomas.  Y gobaith ydy cynnal y Gwyl blwyddyn  - a fydd yn wych!