Ailddysgu

Monday 31 January 2011

Cymraeg yn canol y Saesneg a diwrnod diwedd y fis

Na, dim fi dwi'n siarad amdano. Dwi newydd gweld, wrth edrych ar fy mlog arall, Saesneg, fy mod i wedi rhoi blog yn y lle anghywir - yng nghanol y blog natur. A dwi wedi roi o islaw - i fo cael bod yn y lle iawn hefo'r lleill.

Mae o wedi bod yn ddiwrnod haelog, bendigedig yma heddiw - ond oer iawn hefo gwynt main. Roeddwn yn gweithio yma heddiw, yn ysgrifennu. Felly roeddwn yn medru mynd am dro amser cinio a mwynhau y haul dipyn haul dyn ni ddim wedi gweld tan heddiw, am sbel. Hefyd, rwan dwi wedi darganfod y telor penddu yn yr ardd dwi'n gweld hi yn aml - a mae hi yn hel yr adar eraill oddiwrth y bwyd.

Monday, 3 January 2011

Ysgol Galan

Llynedd, r'on i'n edrych ymlaen at yr Ysgol Galan ym Mhontypwl - ond roedd gymaint o eira, a chafodd yr ysgol ei gohirio. Eleni, dwi'n mynd ar cwrs ym Mangor - Ysgol Galan, sy'n rhedeg o ddydd Fercher i ddydd Gwener. Dwi erioed wedi bod ar cwrs yn y Prifysgol o'r blaen (ac ond unwaith i ysgol undydd yn y gogledd) a dwi'n edrych ymlaen - gobeithio ehangu fy ngeirfa a falle dysgu dipyn o ramadeg........Dechrau da i'r blwyddyn newydd (gobeithio!)

Sunday 30 January 2011

Gwylio adar yn yr ardd: The Big Garden Birdwatch

Dwi wedi bod yn cymryd rhan yn “The Big Garden Birdwatch“, sydd wedi trefnu gan yr RSPB heddiw. Be ydi o yn Gymraeg, tybed? Beth bynnag des yn ôl ar ol cerdded hefo’r ci, bore ma, ac eistedd yn y gegin lle dwi’n medru gweld un rhan o’r ardd, lle dwi wedi sefydlu “Gorsedd bwydo“ (??) “bird feeding station“ yn Saesneg. Mae lle i fwyd, dwr, a peth sy’n dal hadau a hefyd lle i hongian hanner coconut sydd wedi llenwi hefo brasder ac yn y blaen. Does dim llawer o adar wedi dod i’r orsaf ers iddo gael ei sefydlu, ond mae nwh yn dechrau dwad rwan. Beth bynnag, dyma be welais i, mewn awr:

Titw Tomos Las (2)
Titw Mawr (2)
Titw Cynffon-hir (1)
Telor Penddu (1)
Mwyalchen (2)
Robin Goch (1)
Aderyn y Tô (1)
Dryw Bach
a Llwyd y Gwrych (1)

Dwi’n trio dysgu’r enwau Cymraeg hefyd. Mae’r rhan mwyaf o enwau’r adar y welais i bore ma yn gyfarwydd i fi, ond nid y telor penddu (ond ei fod yn gyfeithiaid llythrennol o’r Saesneg), na’r llwyd y gwrych. R’oeddwn i’r erioed wedi gweld telor penddu o’r blaen ac r’oedd angen edrych yn y llyfr. Er na ymwelwyr ha ydi o, mae’n amlwg bod llawer yn gaeafu yn y gwlad hon yn ddiweddar. i ddweud y gwir, pen brown oedd gan yr un welais i, dim pen ddu, oherwydd iar oedd hi. Ond oedd hi’n dlws iawn. A dwi wedi colli’r peth sy’n cysylltu’r camera hefo’r cyfrifiadur, felly dwi ddim yn medru rhoi’r llyniau yma!!

Sunday 23 January 2011

Peiriant arian Cymraeg yn Milton Keynes

Mi fydda i’n mynd i’r “Co-operative“ - y siôp fach sydd yn yr ystad yn Great Linford, ryw ddwy filltir o fy nhŷ, wiethiau, yn enwedig pan dwi’n mynd i weld Gwilym, sydd yn byw yn y flatiau dros y ffordd i’r siôp. Mae “cash machine“ yn y co-op; wn i ddim be ydi o yn Gymraeg; peiriant pres, neu arian? Ond y peth diddorol am y peiriant yma ydi ei bod o yn cynnig y dewis o defnyddio Saesneg neu Cymraeg. A hynny ryw 200 milltir o Gymru. Swn i’n hoffi gwybod sut ddaeth o i Newport Pagnell!

Tuesday 18 January 2011

Mwy o ddarllen

Ar y funud dwi’n darllen (neu newydd orffen) pump lyfr. Un ydy’r llyfr (diwethaf, dwi’n meddwl) gan Geraint V Jones – Si Bei – Helyntion Wil Bach Saer - dwi'n darllen hwn o hyd; un arall dwi newydd orffen ydi “Lladdwr” gan Llion Iwan (cyffrous!); llyfr arall ditectif: Tacsi i’r tywyllwch – gan Gareth Williams - hefyd newydd wedi ei orffen); hefyd mae’r llyfr am y 100 lle y ddylech ei weld cyn marw; a’r olaf ydi llyfr Bethan Wyn Jones, Natur y Flwyddyn. Mae o’n beth da, dwi’n meddwl cael un neu ddau lyfr ffeithiol ar y gweill. Mae Natur y Flwyddyn yn “daith drwy flwyddyn ym myd nature”. Gyda’r nodion ar bob fis mae na luniau ardderchog – a hefyd dyfynidadau i bob mis gan beirdd Cymru. Dwi’n cofio’r ein bod ni yn adrodd un o'r cerddi am Ionawr – "Wyt Ionawr yn oer, a’th farrug yn wyn", a.y.y.b. yn yr ysgol gynradd. Dwi’n hoffi llyfrau lle dwi’n darllen dipyn bach bob dydd neu bob hyn a hyn. Yn aml, dwi’n darganfod llyfrau ffeithiol reit anodd hefo lawer o eiriau’n anadnabyddus i mi. Felly mae’n dda gwneud jyst dipyn bach – yn enwedig os oes angen defnyddio geiriadur yn aml. Ar y llaw arall, mae cael stori gyffrous yn dda i gymell ddarllen ffuglen – a dysgu geiriau newydd ar y ffordd.

Thursday 13 January 2011

Diffyg adnoddau gwrando tra beicio. Lle mae Pigion?


Oes rhywyn yn gwybod be sy wedi digwydd i "Pigion" - podlediad gan y BBC “i’r rhai sydd yn dysgu Cymraeg - a’r rhai sydd wedi dysgu“ - fel mae'n nhw'n deud ar gychwyn bob un. R’on i’n arfer gwrando i “Pigion“ wrth beicio i’r gwaith. Ond does na ddim un ar gael ers mis Tachwedd, hyd a welai i. Tybed os ydy’r gyfres yn un o ddioddefwyr y torriadau? Os hynny, mae o’n drueni. Does dim lawer o bethau Cymraeg fel hyn (sydd ddim yn gerddoriaeth) ar gael.
Dwi ddim wedi beicio i'r gwaith y flwyddyn yma - ond dwi ar fin ddechrau eto, felly bydd angen cael rywbeth i wrando ar, ar y beic, os dwi am gwneud y gora o'r amser i weithio ar fy Ngymraeg. Neu - yn ol i bodlediau Saesneg....

Sunday 9 January 2011

Ysgol Galan


Dwi wedi bod yn yr Ysgol Galan sy'n cael ei drefnu gan Prifysgol Bangor, ond arhosais mewn gwesty yng Nghaernarfon yn hytrach na Fangor. Dwi'n gobeithio (a meddwl) bod fy Nghymraeg wedi gwella dipyn ond pwy a ŵyr? Beth bynnag, r'oedd o'n dda bod rhywle lle mae'r mwyafrif yn siarad Cymraeg. R'oedd hefyd yn gyfle i cael paned ym Mhalas Print (mae cangen ym Mangor hefyd, rŵan, ond yn yr un yng Nghaernarfon yr es i )a chael specian o gwmpas. Ac unwaith eto wnes i brynu lwyth o lyfrau, dipyn o gerddoriaeth a.y. y.b. Baswn wedi bod yn iawn taswn i heb fynd i Oxfam Bangor. Oedd hon yn llawr o drysorau Cymraeg gan cynnwys "Golchi llestri mewn bar mitzvah" gan Ifor ap Glyn. Ron i wedi gweld adolygiad o hwn, dwi'n meddwl, ac er bod rhai gerddi aill yn rhy annodd neu dim yn siwtio fy chwant i, mae rhai eraill yn dda ofnadwy; darllenadwy, byr (weithiau) a ffraeth. Mae’r llun yn dangos rhai o’r lyfrau.

Fel llefydd arall mae amrywiaeth o gwmnia yn rhedeg y bwsiau felly talais yr un faint am daith un ffordd gyda'r Arriva a dalais am ddwyffordd gyda cwmni arall. Does dim synnwyr yn y peth!

Saturday 1 January 2011

Dros y Dolig


R’ôn i’n falch cael rhai lysiau o’r ardd ar y bwrdd Nadolig - er, fel gwelir yn y lluniau, r’oedd angen darganfod lle r’oedd y panas gyntaf! Ond wedi gwneud hynny, r’oedd yn hawdd palu. Mae’n siwr bod yr eira wedi cadw’r pridd a’r llysiau yn glyd. Ar wahân i ddarllen, a’r pethau arferol Nadoligol, wrth sgwrs, dwi wedi bod yn cerdded dipyn mwy nag arfer a wedi gweld lâs y ddorlan tair gwaith. Y tro cyntaf, r’oedd yr aderyn yn eistedd ar foncyn (willow) felly ges i amser i wylio fo. Ond y tro wedyn, fel arfer, r’oedd yn hedfan yn gyflym ar hyd yr afon - a wedyn hedfan yn ôl. Ond ar ol gymaint o dywydd rhewllyd, mae’n dda gweld nhw o gwbl.

Dwi wedi gorffen darllen Yn Ôl i Gbara gan Bethan Gwanas. R’on i’n ofni methu cael y llyfr cyn Nadolig – r’on i wedi archebu ddau lyfr mewn digon o amser (r’on i’n meddwl), ond, r’on i wedi eu archeb o Gaernarfon, o Palas Prints – (sydd yn dda iawn a dwi eisiau eu gyfnogi nhw), ond, er eu fod nhw wedi postio y llyfrau yn gyflym, dwi’n meddwl wnaethon nhw eistedd yn y pôst rhywle yn y tywedd garw. Ta waeth - r’oeddwn nhw wedi cyrraedd erbyn Nadolig. Fel arfer hefo llyfrau Bethan Gwanas, mwynhais darllen am y taith yn ol i Nigeria. Felly plîs, Bethan, paid a rhoi gorau i’r sgwennu - mae’n amlwg dy fod di’n cael sawl gyfle i wneud pethau ar y teledu y dyddiau hyn, a mae nhw’n dda iawn hefyd - ond, dydi o ddim yn bosib mynd yn ôl i raglen teledu, unwaith mae o wedi diflannu oddiwrth Clic. Mi fydd fy hoff lyfrau i, ar y llaw arall, yn cael ei ail ddarllen - a weithiau dwi’n darllen nhw tair neu pedair gwaith.